اتصالات پلی اتيلن

با توجه به اینکه استفاده از اتصالات پلی اتیلن، جزء جدایی‌ناپذیر تمامی پروژه‌های پلی اتیلنی بوده و بدون استفاده از آن‌ها، پیش‌برد پروژه تقریباً غیرممکن است؛ بهتر است که به شناخت درستی از انواع اتصالات پلی اتیلن رسیده تا از این طریق بتوانیم مطابق با نیاز پروژه خود، مناسب‌ترین اتصال پلی اتیلنی را انتخاب کنیم.
لطفاً در صورت نیاز به آگاهی از ویژگی‌های اتصالات پلی اتیلن مختلف، مطالعه مقاله ارائه‌شده را (که در پایین صفحه آمده است) از دست ندهید.

صنعت پلی­ اتیلن تلاش کرده تا در راستای تکمیل و ارتقاء سیستم خود، از تولید اتصالات پلی اتیلن بهره­‌مند شود. اتصالات پلی اتیلن، قطعاتی هستند که به طور کلی به یک لوله یا اتصال دیگر متصل می‌شوند.

بدون تردید این اتصالات، یکی از کاربردی‌ترین محصولات مورد نیاز در خطوط لوله­‌کشی و تأسیسات در صنایع مختلف هستند.

اساساً از اتصالات پلی اتیلن، برای انتقال سیالات و فاضلاب، آبیاری (قطره‌­ای و بارانی)، آبرسانی و کشاورزی، آتشنشانی و خطوط انتقال گاز استفاده می­‌شود. نقش اصلی اتصالات پلی اتیلن، برای تغییر مسیر لوله­‌ها، انشعاب­‌گیری، تغییر قطر لوله‌­ها، بستن خطوط و … است.

مطالب این مقاله

انواع اتصالات پلی اتیلن برای متصل­‌ کردن لوله های پلی اتیلن

یکی از بخش­‌های جدا­نشدنی سیستم‌های لوله­‌کشی، انواع اتصالات پلی اتیلن مورد استفاده برای متصل‌كردن لوله­ های پلی اتیلن است. لوله­‌ها با بهره‌مندی از يكی از شش نوع اتصال پلی اتیلن، مطابق لیست ذیل، به یکدیگر متصل می‌شوند:

  1. اتصالات دست ساز (مایتری) و اتصالات برنچی (زیر‌مجموعه اتصالات جوشی هستند)
  2. اتصالات تزریقی (زیر‌مجموعه اتصالات پلی اتیلن جوشی است)
  3. اتصالات الكتروفيوژن
  4. اتصالات پيچی (رزوه­ ای)
  5. اتصالات سریع
  6. اتصالات فلنج دار 

در موارد 1 و 2 و 3، از فرآیند جوشکاری (به ترتیب: 1 و 2، جوش گرمایی و 3، جوش الکتریکی) استفاده می‌­شود. در موارد 4 و 5 و 6، متصل شدن به صورت مکانیکی (به ترتیب از طریق مادگی و رزوه، از طریق گیره و قلاب و از طريق پيچ و مهره) انجام می‌شود.

همان­‌طور که در پاراگراف­‌های بعد ملاحظه خواهید کرد، هر کدام از اتصالات پلی اتیلن، ویژگی­‌های مخصوص به خود را دارند.

برای سهولت در دستیابی به این اطلاعات، چکیده آن­‌ها در شکل زیر خلاصه شده است:

نمودار شماتیک مقایسه انواع اتصالات پلی اتیلن
نمودار شماتیک مقایسه انواع اتصالات پلی اتیلن

1- اتصالات پلی­ اتیلن دست ساز یا همان اتصالات مایتری، اتصالات پلی اتيلن برنچی برای متصل‌کردن لوله های پلی اتیلن به یکدیگر

یکی از بهترین و کاربردی­‌ترین انواع اتصالات پلی اتیلن، که از جوش دادن لوله‌­ها به یکدیگر به وجود می‌آید، اتصالات دست ساز (مایتری) و اتصالات پلی اتيلن برنچی (كمربند جوشی=Saddle Fusion Fittings) هستند.

اين اتصالات، از جوش گرمایی (به ترتیب شامل: جوش لب­ به ­لب (Butt Fusion) و كمربند جوشی يا اصطلاحاً جوش زینی) لوله‌­ها در سایزهای متفاوت از 63 تا 1200 میلیمتر و فشارهای کاری مختلف از 6 تا 25 بار (1bar=1 atm=105 N/m2=105 Pa) توليد می­‌شوند.

اتصالات پلی اتيلن دست ساز (Fabricated Fittings) را در صنعت پلی اتيلن، با نام اتصالات پلی اتيلن مايتری نيز می‌شناسند. در تولید اتصالات مايتری، لوله­‌ها را به صورت فارسی­‌بر، برش داده و با جوش لب­ به لب به يكديگر متصل می‌كنند.

نمونه جوش لب به لب اتصالات پلی اتیلن دست ساز (مایتری)
نمونه جوش لب به لب اتصالات پلی اتیلن دست ساز (مایتری)

اما در مورد اتصالات برنچی، برای كمربند جوشی (جوش زینی) باید گفت که تفاوت این جوش و جوش لب به لب در این است که در روش زینی، لوله‌ها به شکل فارسی‌بر نيستند و از دستگاه جوش زاويه‌زن هم استفاده نمی‌شود و اين نوع جوش، دستگاه مخصوص به خود را دارد.

در واقع در جوش زینی، سطح خارجی لوله­‌ با سطح مقعر گرمکن (منحنی که انحنای آن به سمت داخل است)، و سطح مقطع انشعاب با سطح محدب گرمکن (منحنی که انحنای آن به سمت بیرون است) به طور همزمان گرم می‌­شوند تا به دمای مناسب برای جوش برسند.

نمونه جوش زینی اتصالات پلی اتیلن برنچی
نمونه جوش زینی اتصالات پلی اتیلن برنچی

بعد از تولید اتصالات پلی اتیلن دست ساز (مایتری) و اتصالات پلی اتیلن برنچی، می‌توان از آن‌ها برای متصل‌کردن لوله های پلی اتیلن در محل پروژه، با کمک جوش لب به لب، استفاده کرد. (مطابق شکل)

جوش لب به لب لوله و اتصالات پلی اتیلن به یکدیگر
جوش لب به لب لوله و اتصالات پلی اتیلن به یکدیگر

در فرآیند جوش لب ­به ­لب (بات فیوژن)، دو سر لوله و اتصال با استفاده از رنده مناسب، کاملاً صاف و تراشیده می‌­شود. پس از آن، صفحه گرمکن، بعد از گرم شدن، بین دو سر لوله و اتصال قرار گرفته که موجب ذوب شدن آن­‌ها می­‌شود.

در مرحله بعد، صفحه گرمکن برداشته شده و دو سر لوله و اتصال به هم فشار داده می‌شوند. این کار تا زمانی ادامه پیدا می‌­کند که بیدهای جوشِ مناسب (برجستگی‌هایی که در اثر جوش ایجاد می‌شود) تشکیل شود.

مزایای اتصالات پلی اتیلن دست ساز یا همان مایتری و اتصالات پلی اتیلن برنچی

  • توليد در محدوده گسترده‌تری از سايز و تمامی فشارهای كاری
  • تولید در تمامی زوایا (زانوها)
  • توليد با هر نقشه مد‌نظر مشتری
  • جوش‌پذيری بهتر با لوله‌های پروژه
  • عبور سيالات با سهولت بیشتر (مخصوصاً زانوهای دست ساز)
  • خوردگی سایشی کمتر
  • طول عمر بیشتر
  • مناسب برای انتقال سيالات در معادن

معایب اتصالات پلی اتیلن دست ساز یا همان مایتری و اتصالات پلی اتیلن برنچی

  • قيمت بالاتر نسبت به اتصالات پلی اتيلن تزريقی هم‌سايز
  • وجود بيدهای جوش در اتصالات دست ساز (مایتری)
  • تبديل شدن بيدها به محل رسوب سيالات
  • حائز اهميت بودن سطح مهارت اپراتور
  • الزام رعايت ضريب كاهنده در توليد اتصالات پلی اتيلن دست ساز (اتصالات برنچی، ملزم به رعايت ضرايب كاهنده نيستند)

لیست و عکس اتصالات پلی اتيلن دست ساز یا همان مایتری

  • سه راه­ های مساوی 45، 60 و 90 درجه
سه راهی مساوی 90 درجه دست ساز (مایتری)
سه راهی مساوی 90 درجه دست ساز (مایتری)
سه راهی مساوی 60 درجه دست ساز (مایتری)
سه راهی مساوی 60 درجه دست ساز (مایتری)
  • سه راه کاهنده
سه راهی کاهنده دست ساز (مایتری)
سه راهی کاهنده دست ساز (مایتری)
  • زانو در تمام زوايا
زانویی 90 درجه دست ساز (مایتری)
زانویی 90 درجه دست ساز (مایتری)
زانویی 45 یا 60 درجه دست ساز (مایتری)
زانویی 45 یا 60 درجه دست ساز (مایتری)
زانویی 30 درجه دست ساز (مایتری)
زانویی 30 درجه دست ساز (مایتری)
  • چهارراه
چهارراهی دست ساز (مایتری)
چهارراهی دست ساز (مایتری)
  • اتصالات خاص و سفارشی (کلکتور و …)
اتصالات خاص و سفارشی
اتصالات خاص و سفارشی
اتصالات خاص و سفارشی
اتصالات خاص و سفارشی
اتصالات خاص و سفارشی
اتصالات خاص و سفارشی

لیست و عکس اتصالات پلی اتیلن برنچی (کمربند جوشی=Saddle Fusion Fittings)

  • سه راه برنچی (Branch Tee)
سه راهی پلی اتیلن برنچی
سه راهی پلی اتیلن برنچی
نمونه جوش زینی اتصالات پلی اتیلن برنچی
نمونه جوش زینی اتصالات پلی اتیلن برنچی

لطفاً برای کسب اطلاعات بیشتر، به مقاله اتصالات پلی اتیلن دست ساز (مایتری) و اتصالات پلی اتیلن برنچی مراجعه کنید.

2- اتصالات پلی اتیلن تزریقی برای متصل‌کردن لوله های پلی اتیلن به یکدیگر

اتصالات تزریقی با به­‌کارگیری قالب‌­های فولادی از پیش ساخته و استفاده از دستگاه تزریق پلاستيک (Injection Molding Machine) تولید می‌­شوند. ماده اولیه مورد نیاز تولید اتصالات پلی اتیلن تزریقی، گرانول‌های پلی اتیلن مرغوبِ (HDPE100) تهیه‌شده از پتروشیمی‌های معتبر هستند.

این اتصالات با قابلیت تولید از سایز 63 تا 1200 میلیمتر و فشارهای کاری 6، 10، 16 و 20 بار، یکی از پرتنوع‌­ترین اتصالات پلی­ اتیلن محسوب می­‌شوند.

لازم به ذکر است که ارائه سایزهای بالا (تا 1200 میلیمتر) برای اتصالات پلی اتیلن تزریقی از نوع تبدیل، فلنج، کپ و فلنج کور پلی ­اتیلن میسر است؛ اما تولید اتصالات پلی اتیلن تزریقی از نوع سه ­راه و زانو در سایزهای بالاتر از 500 میلیمتر در ایران متداول نیست.

اتصالات تزریقی هم، مانند اتصالات دست ساز (مایتری) و اتصالات برنچی، با استفاده از روش جوش لب به لب، لوله های پلی اتیلن را به یکدیگر متصل می‌کنند.

چگونگی ساز­و­کار دستگاه تزریق (Injection)

در روش تولید اتصالات به کمک دستگاه تزريق، پس از ساخت قالب اتصالِ مورد نظر، مواد اولیه مورد نیاز توسط ماشین­‌آلات تزریق پلاستیک به داخل قالب­ تزریق شده و اتصال مورد نظر تهیه می‌شود.

قالب به قطعه فولادی گفته می‌شود که از دو نیمه ساخته شده و حفره‌­ای به شکل قطعه مورد نظر، در فاصله بین این دو نیمه وجود دارد.

اجزاء دستگاه تزریق پلاستیک
اجزاء دستگاه تزریق پلاستیک
دستگاه تزریق پلاستیک
دستگاه تزریق پلاستیک

مواد پلیمری که با استفاده از گرما، ذوب و نرم شده‌­اند از طریق یک ورودی، این حفره را پر می‌­کنند. پس از سرد شدن مذاب، قطعه ساخته می‌شود.

به‌طورکلی، دستگاه تزریق (Injection) برای تولید همه اتصالاتی که در روند ساخت آن­‌ها، از گرانول­‌های مواد اوليه پتروشيمی استفاده می­‌شود، به كار می‌رود.

انواع این اتصالات عبارتند از: اتصالات تزریقی (که در حال توضیح مطالب مرتبط با آن هستیم)، اتصالات الکتروفیوژن، اتصالات پیچی و اتصالات سريع (اطلاعات مربوط به سه دسته آخر در پاراگراف­‌های پیش‌­رو ارائه می‌شود).

مزایای اتصالات پلی­ اتیلن تزریقی

  • سرعت تولید بالا
  • تحویل سریع به مشتری و به صورت از پیش‌آماده
  • ساختار یکپارچه و بدون بید جوش (چند‌تکه نیست)
  • مطرح‌نبودن موضوع ضریب کاهنده
  • قیمت مناسب
  • وزن پایین
  • سهولت در جابجایی
  • نصب آسان

معایب اتصالات پلی اتیلن تزریقی

  • پیچیده‌بودن فرآیند تولید
  • عدم امکان تولید اتصالات سه راه و زانو در سایزهای بالاتر از 500 میلیمتر
  • نیاز به دانش قوی و تجربه زیاد جهت تولید
  • وابستگی به حضور دستگاه جوش در زمان اتصال به لوله‌ها در پروژه

لیست اتصالات پلی اتیلن تزریقی

  • سه­ راه (برای ایجاد انشعاب در خطوط لوله)
سه راهی نامساوی تزریقی
سه راهی نامساوی تزریقی
  • زانو (برای تغییر مسیر و زاویه لوله­‌ها)
زانویی 90 درجه تزریقی
زانویی 90 درجه تزریقی
  • فلنج (برای متصل کردن لوله‌­ها به یکدیگر، یا متصل کردن شیرآلات و سایر اتصالات به خطوط لوله)
فلنج تزریقی پایه کوتاه
فلنج تزریقی پایه کوتاه
  • تبدیل (برای تغییر قطر لوله­‌ها)
تبدیل تزریقی هم مرکز
تبدیل تزریقی هم مرکز
  • کپ (برای بستن دائمی و موقت انتهای خطوط لوله)
کپ تزریقی پلی اتیلنی
کپ تزریقی پلی اتیلنی
  • فلنج کور پلی ­اتیلن (برای بستن موقت انتهای خطوط لوله)
فلنج کور پلی اتیلنی
فلنج کور پلی اتیلنی
  • شیر آبریز انتهای خط (برای باز و بسته کردن جریان سیال در خطوط لوله)
شیر آبریز انتهای خط تزریقی
شیر آبریز انتهای خط تزریقی
شیر آبریز انتهای خط تزریقی
شیر آبریز انتهای خط تزریقی
  • رینگ فولادی با پوشش پلیمری تقویت‌شده (جهت استفاده از فلنج در خطوط لوله پلی اتیلن)
رینگ فولادی با پوشش پلیمری تقویت‌شده
رینگ فولادی با پوشش پلیمری تقویت‌شده
  • چهارراه
چهارراهی تزریقی
چهارراهی تزریقی
  • اتصالات خاص و سفارشی
اتصالات خاص و سفارشی
اتصالات خاص و سفارشی

در نهایت، تمامی این اتصالات تزریقی، جهت انتقال آب در خطوط آبیاری و کشاورزی استفاده می‌شوند.

لطفاً برای دریافت اطلاعات تکمیلی و آگاهی بیشتر، به مقاله نگاهی نو به اتصالات پلی اتیلن تزریقی مراجعه کنید. 

جدول مقایسه‌ای چكیده مزایا و معایب اتصالات پلی اتیلن دست ساز (مایتری) و برنچی با اتصالات پلی اتیلن تزریقی

مقایسه مزایا و معایب اتصالات پلی اتیلن دست ساز (مایتری)، برنچی و تزریقی
مقایسه مزایا و معایب اتصالات پلی اتیلن دست ساز (مایتری)، برنچی و تزریقی

3- اتصالات پلی اتيلن الکتروفیوژن برای متصل كردن لوله های پلی اتيلن

اتصالات الکتروفیوژن يكی از مطمئن‌­ترین متصل‌كننده‌های پایدار در حوزه پلی ­اتیلن هستند.

در این تكنيک، مانند تكنيک جوش لب به لب، از فرآیند جوش برای متصل کردن لوله­‌ها به يكديگر یا به ساير اتصالات بهره گرفته می­‌شود؛ با این تفاوت که در این نوع، به جای استفاده از جوش گرمايی، از جوش الکتریکی استفاده می­‌شود که دقت و مقاومت قابل توجه‌­تری دارد.

در این فرآیند، جریان برق از سیم­‌پیچ تعبیه شده در سطح داخلی اتصالات عبور می­‌کند. گرمای تولید شده، دو سطح پلی­ اتیلن را ذوب کرده و در نتیجه، یک اتصال همگن بین لوله و سطوح اتصالات ایجاد می‌­شود.

جوش الکتروفیوژن
جوش الکتروفیوژن
اجزاء مورد استفاده در جوش الکتروفیوژن
اجزاء مورد استفاده در جوش الکتروفیوژن

اتصالات پلی اتیلن الکتروفیوژن

اتصالات الكتروفيوژن، مانند اتصالات تزريقی با به­‌کارگیری دستگاه تزریق و با استفاده از مواد پلی اتيلن مرغوب HDPE100 تولید می‌شوند. این اتصالات در سايزهای متنوع و با فشارهای كاری متفاوت، قابل عرضه به مشتری هستند. اتصالات الکتروفیوژن علاوه‌بر استفاده در خطوط آبرسانی، در شبكه‌های انتقال گاز نيز، به کارگرفته می‌شوند.

در داخل اتصالات پلی اتيلن الكتروفيوژن، المنتی تعبيه شده كه از آن برای جوش خوردن به لوله يا ساير اتصالات استفاده می‌شود. همچنين در سطح خارجی اين اتصالات، دو عدد سوكت مشاهده می‌شود كه نقش آن‌ها برای وصل كردن دستگاه جوش به اين اتصالات است.

از ديگر اجزاء اتصالات الكتروفيوژن می‌توان به دو عدد انتيكاتور و يک باركد(حاوی اطلاعات لازم برای جوش) بر روی سطح اتصال، اشاره كرد.

مزایای اتصالات پلی ­اتیلن الکتروفیوژن
  • ایجاد ضریب اطمینان بالا در فرآیند اتصال
  • دارای تأییدیه استفاده در خطوط گازرسانی
  • زیبایی ظاهری محل جوشکاری‌شده
  • مهم‌نبودن سطح مهارت اپراتور در فرآیند جوشکاری
معایب اتصالات پلی اتیلن الکتروفیوژن
  • گران‌قیمت‌تر بودن نسبت به اتصالات تزریقی
  • نیاز به جریان برق برای متصل‌شدن به لوله‌ها در زمان نصب در پروژه
لیست اتصالات الکتروفیوژن
  • کوپلر
  • تبدیل
  • زانو 45 و 90 درجه
  • کمربند
  • انشعاب گیر
  • درپوش
  • سه راه (مساوی و تبدیلی)
اتصالات پلی اتیلن الکتروفیوژن
اتصالات پلی اتیلن الکتروفیوژن

لطفاً در صورت تمایل به آشنایی بیشتر با این اتصالات، مقاله اتصالات پلی اتیلن الکتروفیوژن را مطالعه بفرمایید.

4- اتصالات پلی اتیلن پیچی (رزوه ای) برای متصل کردن لوله های پلی اتیلن

استفاده از این تکنیک برای متصل کردن لوله های پلی ­اتيلن، ساده به نظر می‌آید، اما در عمل آنقدرها هم ساده نیست و پیچیدگی‌های خودش را دارد.

با استفاده از اتصالات پلی اتیلن پیچی، بدون نیاز به جوش و تنها از طریق سرپیچ‌های نری و مادگی، می‌­توان لوله‌ها را به یکدیگر یا به ساير اتصالات متصل کرد.

در این روش باید اجزاء اتصال پیچی را از هم جدا کرده و لوله یا اتصال مورد نظر در داخل بدنه قرار داده شود.

در ادامه مقاله توضیحاتی ارائه می­‌شود که موجبات آشنایی بیشتر شما عزیزان، با اتصالات پلی اتیلن پیچی را فراهم می‌آورد.

اتصالات پلی اتیلن پیچی (رزوه ­ای)

اتصالات پلی اتیلن پیچی با به كارگيری روش تزریق (Injection) و استفاده از قالب­‌های فولادی، در سایزهای 20، 25، 32 تا 125 میلیمتر و تا فشار کاری 10 بار تولید و عرضه می­‌شوند. در نامگذاری انواع اتصالات پيچی، استفاده از كلمات نر و ماده به چشم می‌خورد.

اتصالات پلی اتیلن پیچی نر

اتصالات پلی اتیلن پیچی نر، اصطلاحاً به اتصالی گفته می‌شود که شیارهای محل اتصال، به سمت بیرون قطعه باشد.

اتصال پلی اتیلن پیچی نر
اتصال پلی اتیلن پیچی نر
اتصالات پلی اتیلن پیچی ماده

اتصالات پلی اتیلن پیچی ماده به اتصالی گفته می‌شود که شیارهای محل اتصال، به سمت داخل قطعه باشد.

اتصال پلی اتیلن پیچی ماده
اتصال پلی اتیلن پیچی ماده

بعد از آشنایی اولیه با اتصالات پلی اتیلن پیچی، بهتر است بدانیم که این اتصالات از چه اجزایی تشکیل شده‌اند.

معرفی اجزای مختلف اتصالات پلی اتیلن پیچی (رزوه ای)
اجزای مختلف اتصالات پلی اتیلن پیچی
اجزای مختلف اتصالات پلی اتیلن پیچی
  1. اسپلیت: جنس اسپلیت در اتصالات پلی ­اتیلن پیچی از پلی ­استال است که ترموپلاستیکی سخت بوده و در برابر مواد شیمیایی و همچنین تنش‌­های فیزیکی مقاوم و پایدار می‌­باشد. وظیفه اسپلیت جلوگیری از بیرون زدن لوله پلی ­اتیلن از داخل اتصال در فشارهای بالا می­ باشد.
  2. بوشینگ: بوشینگ از جنس پلی ­اتیلن است و درون اتصالات پلی ­اتیلن پیچی بین اسپلیت و اورینگ قرار می‌­گیرد. بوشینگ در زمان اتصال روی قطعه، فشاری مضاعف به اورینگ وارد نموده و باعث آب­‌بندی اتصالات پلی­ اتیلن پیچی می‌شود.
  3. اورینگ: اورینگ از جنس لاستیک می‌باشد و وظیفه آن آب­‌بندی کردن اتصالات پلی اتیلن پیچی روی لوله پلی اتیلن است. اورینگ بایستی قابل انعطاف و مقاوم در برابر فشار باشد.
  4. بدنه و سرپیچ: جنس بدنه اتصالات پلی­ اتیلن پیچی از پلی پروپیلن می‌باشد و در مقابل فشار، ضربه فیزیکی و تغییرات شیمیایی مقاوم است. پلی­ پروپیلن در مقایسه با پلی اتیلن مقاوم‌­تر و در مقابل اشعه خورشید از استحکام بالایی برخوردار است.
مزایای اتصالات پلی اتیلن پیچی
  • چند‌بار مصرف بودن
  • قابلیت تعویض آسان در صورت معیوب‌شدن
  • عدم نیاز به حمل و نقل یا کرایه دستگاه جوش
  • عدم نیاز به جریان برق برای متصل‌شدن به لوله‌ها در زمان نصب در پروژه
  • فارغ‌بودن از استخدام نیروی کار ماهر برای جوشکاری
معایب اتصالات پلی اتیلن پیچی
  • تولید فقط در سایزهای پایین
  • مناسب‌نبودن برای پروژه‌های بزرگ با سایزهای بالا
  • هم‌جنس نبودن اجزای سازنده اتصالات پیچی و احتمال شل‌شدن و نشتی
  • بسیار گران‌قیمت
  • نصب نه‌چندان ساده
لیست و عکس اتصالات پلی اتیلن پیچی
  • اتصال نر
  • اتصال ماده
  • سه ­راه مساوی
  • سه ­راه نر
  • سه­ راه ماده
  • زانو مساوی
  • زانو نر
  • زانو ماده
  • رابط مساوی
  • رابط تبدیلی
  • درپوش انتهایی
  • اتصال فلنج‌دار
  • کمربند پیچی
  • مغزی دنده‌ای پیچی
اتصالات پلی اتیلن پیچی
اتصالات پلی اتیلن پیچی

چنانچه به دریافت اطلاعات تکمیلی راجع به این اتصالات نیاز دارید، به مقاله اتصالات پلی اتیلن پیچی مراجعه کنید.

جدول مقایسه‌ای چكیده مزایا و معایب اتصالات پلی اتیلن الكتروفیوژن و اتصالات پلی اتیلن پیچی

مقایسه اتصالات پلی اتیلن الکتروفیوژن و پیچی
مقایسه اتصالات پلی اتیلن الکتروفیوژن و پیچی

5- اتصالات سریع برای متصل‌­كردن لوله های پلی اتیلن

این روش یکی از کاربردی‌­ترین روش‌­های متصل­‌کردن لوله های پلی ­اتیلن در سیستم‌های آبیاری بارانی است. در این تکنیکِ اتصال، لوله های پلی­ اتیلن با استفاده از اتصالات سریع نری یا مادگی به یکدیگر متصل می‌­شوند.

با توجه به اینکه این اتصالات در سطح زمین‌­های کشاورزی و برای فرآیند آبیاری مورد بهره­‌برداری قرار می‌گیرند، برای اینکه بتوان آن­‌ها را به آسانی، بر روی زمین‌­های زراعی پیدا کرد، در کارخانه‌های تولیدکننده، آن‌­ها را به رنگ نارنجی تولید می‌­کنند.

در اتصالات سریع نری، لوله و اتصالات به کمک یک قلاب (یا اصطلاحاً گیره) به یکدیگر متصل می­‌شوند. در اتصالات مادگی، متصل‌شدن به کمک رزوه انجام می­‌شود.

اتصال سریع مادگی
اتصال سریع مادگی
اتصال سریع نری
اتصال سریع نری

در هر دو اتصال سریع نری و مادگی، یک سر قابل جوش خوردن وجود دارد و سر دیگر، به ترتیب قلاب و یا رزوه است.

در این روشِ اتصال، لوله های پلی­ اتیلن به صورت از­پیش‌­ساخته، در داخل کارخانه، به همان سر قابل­‌جوشِ اتصال سریع جوش می‌خورند و آماده ارسال به مزرعه می‌­شوند. این اتصالات اصولاً به لوله هایی با متراژ 3 یا 6 متر جوش می‌­خورند.

اتصال سریع
اتصال سریع

بعد از انتقال این شاخه‌ها (لوله پلی اتیلن+ اتصال سریع نری یا اتصال سریع مادگی)، چیدمان لوله و اتصالات در سطح مزرعه به سهولت و با سرعت انجام می­‌شود.

اتصالات سریع

اتصالات سریع مانند اتصالات تزریقی، الکتروفیوژن و پیچی به کمک دستگاه تزریق (Injection) تولید می‌شوند. لازم به ذکر است که در تولید این اتصالات از گرانول­‌های نچرال HDPE100 یا PP  و مستربچ نارنجی استفاده می‌­شود.

اتصالات سریع از سایزهای کوچک تا سایز 160 میلیمتر قابل عرضه است.

مزایای اتصالات سریع

یکی از مزیت­‌های این اتصالات این است که بعد از برداشت محصول، به­‌آسانی می‌­توان آن­‌ها را از سطح زمین جمع‌­آوری کرده و به مزرعه دیگری انتقال داد. مزیت دیگر، سهولت نصب و سرعت بالای عملیات است.

علاوه­‌بر­این، نصب بدون ترانشه این اتصالات، از آسیب رسیدن به خاک زراعی جلوگیری به عمل می­‌آورد. از آنجایی که ترمیم خاک زراعی مستلزم زمان و هزینه بالایی است، این ویژگی اتصالات سریع، بسیار حائز­اهمیت است.

معایب اتصالات سریع

اتصالات سریع در زمان نصب، کمترین میزان ضریب ایمنی را در مقایسه با سایر اتصالات ایجاد می‌­کنند. همچنین، یکی دیگر از معایب این اتصالات این است که اصلا قیمت پایینی ندارند و فقط کمی ارزان­تر از اتصالات پیچی هستند.

6- اتصالات فلنج‌ دار برای متصل‌كردن لوله های پلی اتیلن

فلنج پلی اتیلن نوعی از اتصالات پلی اتیلن است که در خطوط لوله‌گذاری استفاده می‌شود. فلنج‌‌های پلی اتیلن جوشی، به کمک روش تزریق تولید شده و با استفاده از دستگاه CNC، تراشکاری می‌شود.

در اتصال لوله‌‌ها به‌وسیله فلنج ‌ها، از رینگ فولادی در پشت فلنج، واشر(Gasket) جهت آب‌بندی اتصالات و پیچ و مهره برای متصل کردن، استفاده می‌کنند. استفاده از رینگ فولادی باعث ایجاد فشار یکنواخت بر سطح شده و از بروز نشتی جلوگیری می‌کند.

اتصال فلنج دار
اتصال فلنج دار

فلنج پلی اتیلن برای اتصال لوله های پلی اتیلن به یكدیگر، متصل کردن لوله های پلی اتیلن به سایر لوله‌ها با جنس‌های فلزی، اتصال به شیرآلات و یا در مواردی که احتیاج به بازشدن خط برای بازبینی باشد، استفاده می‌شود.

اتصالات فلنجی در پروژه‌های آبرسانی، گازرسانی، کشاورزی و شبکه‌های فاضلابی کاربرد دارند.

کاربرد اتصالات پلی اتیلن

اتصالات پلی اتیلن با توجه به ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی که از خود نشان می‌دهند، به‌طور گسترده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند که عبارتند از:

  • آبیاری
  • گازرسانی
  • فاضلابی

اتصالات پلی اتیلن آبیاری

این روزها، استفاده و به‌کارگیری بی‌رویه آب‌های زیرزمینی و سیر نزولی بارش‌های جوی، ذخیره‌های آب کشور را به شدت کاهش داده و موجب خشکسالی و بحران کمبود آب در بسیاری از مناطق ایران شده است.

همان‌طور که می‌دانیم، صنعت کشاورزی، درصد بسیار زیادی از منابع آب ایران را به مصرف می‌رساند که متأسفانه بخش عظیمی از آن هدر رفته و اصلاً در چرخه تولید محصولات کشاورزی مصرف نمی‌شود.

همین امر موجب شده که ترویج و توسعه روش‌های نوین آبیاری، نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در مبارزه با خشکالی و کم‌آبی و همچنین در مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی داشته باشد.

خوشبختانه در سال‌های اخیر، سیاست‌های دولت در جهت تشویق و حمایت از بخش کشاورزی برای جایگزینی سیستم آبیاری سنتی با آبیاری مکانیزه بوده و تسهیلات متفاوتی از سوی بانک‌ها برای تجهیز مزارع کشاورزی به سیستم نوین آبیاری، به کشاورزان ارائه شده است.

با توجه به اقلیم کشور ایران و قرار گرفتن در منطقه گرم و خشک، اصلاح سیستم‌های توزیع آب در بخش کشاورزی، جهت بهبود وضعیت بحرانی کنونی، نقش بسزایی ایفا می‌کند.

آبان بسپار پارسیان به سهم خود تلاش کرده است تا با تولید انواع لوله و اتصالات پلی اتیلن، مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی در انواع سایزها و فشارهای کاری متفاوت، قدمی هرچند کوچک در راستای رفع نیاز کشاورزان برای دسترسی به لوله و اتصالات مورد نیاز برای آبیاری بردارد.

اتصالات پلی اتیلن گازرسانی

اتصالات الکتروفیوژن، ضریب اطمینان بسیار بالایی را در زمان نصب در پروژه، ایجاد می‌کنند. همین ویژگی سبب شده که این اتصالات، تأییدیه IGS را دریافت نموده و به‌طور گسترده در شبکه‌های انتقال گاز نیز (علاوه‌بر شبکه‌های آبرسانی) مورد استفاده قرار گیرند.

اتصالات پلی اتیلن فاضلابی

این اتصالات، اتصالات پلی اتیلن جوشی هستند که آن‌ها را در فشارهای کاری پایین برای انتقال فاضلاب شهری و روستایی تولید می‌کنند. لازم به ذکر است که سیالات عبوری از داخل این اتصالات، اصلاً فشار بالایی را به دیواره داخلی وارد نکرده و فقط فشار ثقلی دارد.

مواد اولیه تولید اتصالات پلی اتیلن

لازم است بدانید که تمامی لوله و اتصالات پلی اتیلن با‌کیفیت، از مواد اولیه مرغوب پلی اتیلن سنگین HDPE100 تهیه‌شده از پتروشیمی‌های معتبر، تولید می‌شوند.

در واقع پلی اتیلن سنگین، شامل گریدهای متفاوت HDPE80، HDPE63 و HDPE100 می‌شود که خواص این گریدها، در گذر سال‌ها ارتقاء پیدا کرده و امروزه گرید HDPE100، خود را به‌عنوان بهترین گرید پلی اتیلن سنگین، به همگان معرفی کرده است.

مهمترین برتری مواد اولیه پلی اتیلن سنگین HDPE100، افزایش استحکام آن‌ها نسبت به گریدهای دیگر است. به بیان دیگر، لوله و اتصالات پلی اتیلن تولید‌شده با HDPE100 که هم‌ضخامت با لوله و اتصالات پلی اتیلن تولید‌شده با HDPE63 یا حتی HDPE80 باشند، تحمل فشار بالاتری دارند.

ازاین‌رو، پس از گذر 50 سال از عمر لوله‌ و اتصالات HDPE100 و HDPE80، چنانچه این لوله و اتصالات تحت دمای 20 درجه سانتیگراد بوده باشند، به ترتیب قابلیت تحمل فشارهای 10MPa و 8MPa را دارند.

پلی اتیلن سنگین HDPE100 به دو صورت خودرنگ (مشکی‌رنگ) یا بی‌رنگ (اصطلاحاً نچرال (Natural)) در پتروشیمی‌ها تولید می‌شود.

اگر HDPE100 تولید‌شده، خودرنگ باشد، به همان شکل در خط تولید به کار گرفته می‌شود. اما چنانچه مواد اولیه پلی اتیلن HDPE100، نچرال باشند، باید آن‌ها را با مستربچ مشکی در خط تولید کارخانه‌ها مخلوط کرده و سپس، لوله یا اتصالات پلی اتیلن مورد‌نظر را با استفاده از آن تولید کرد.

ویژگی‌­های اتصالات پلی اتیلن

  • مقرون‌به‌صرفه و بسیار خوش‌قیمت
  • سهولت آموزش عملیات جوشکاری به اپراتور
  • مقاومت در برابر زنگ‌زدگی
  • حذف هزینه‌های آبکاری یا محافظت با یک پوشش خاص
  • سبک‌وزن بودن
  • عدم نیاز به ماشین‌آلات سنگین برای جابجایی و حمل و نقل
  • مقاومت در برابر مواد شیمیایی و حلّال‌هایی چون اسیدها و بازها
  • مقاومت در برابر خوردگی
  • مقاومت در برابر ترک‌خوردگی و شکستگی
  • مقاوم هنگام زمین‌لرزه
  • هزینه‌های پایین نصب و راه‌اندازی
  • سرعت عمل بالای اجرای عملیات
  • قابل بازیافت بودن
  • تنوع بالای اتصالات
  • طول عمر بالا

مشخصات ساختاری و چگونگی نشانه‌گذاری اتصالات پلی اتیلن

 مطابق با استاندارد ملی INSO 14427-3 نشانه‌گذاری تمام اتصالات پلی اتیلن باید کاملاً خوانا و به شکل دائمی حک شود؛ به‌طوری‌که در اثر حمل و نقل، قرار گرفتن در شرایط جوی متفاوت، انبار شدن، نصب در داخل شبکه و استفاده در پروژه، خوانایی آن‌ها دست‌خوش تغییر نشود.

نشانه‌گذاری نباید به‌گونه‌ای انجام شود که موجب شروع ترک در اتصال یا نواقصی شود که الزامات استاندارد را زیر سؤال ببرد. همچنین نشانه‌گذاری‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که بدون بزرگنمایی هم، به‌راحتی بر روی اتصال قابل‌خوانش باشد. در‌ضمن، در حداقل طول نری اتصال پلی اتیلن، نباید هیچ‌گونه نشانه‌گذاری به‌چشم بخورد.

حداقل مواردی که باید در نشانه‌گذاری اتصالات پلی اتیلن رعایت شود، مطابق با جدول ذیل است:

جدول حداقل نشانه گذاری لازم روی اتصالات مطابق با استاندارد INSO 14427-3
جدول حداقل نشانه گذاری لازم روی اتصالات مطابق با استاندارد INSO 14427-3

پس از دریافت پروانه کاربرد علامت استاندارد، حک علامت استاندارد ملی ایران الزامی است.

قیمت اتصالات پلی اتیلن

اتصالات پلی اتیلن تزریقی در مقایسه با سایر اتصالات پلی اتیلن، از قیمت پایین‌تری برخوردار هستند. اصولاً اتصالات تزریقی، به‌صورت از پیش برنامه‌ریزی شده، تولید و در انبار کارخانه‌های تولیدکننده نگهداری می‌شوند. از آنجایی که این اتصالات پلی اتیلن ثبات قیمت بیشتری دارند، تهیه و ارائه لیست قیمت توسط فروشندگان، کار سختی نخواهد بود.

نظر به اینکه تولید اتصالات پلی اتیلن دست ساز (مایتری) و برنچی، مستلزم استفاده از لوله پلی اتیلن است، قیمت این اتصالات رابطه مستقیم با قیمت لوله دارد.

تهیه و تولید اتصالات پلی اتیلن دست ساز، مطابق با اندازه‌ها، مشخصات، نقشه و سفارش درخواستی مشتری انجام می‌شود؛ به‌همین‌خاطر برای دریافت لیست قیمت و زمان تحویل، معمولاً باید به‌طور‌مجزا برای هر پروژه با واحد فروش هماهنگی‌های لازم انجام شود. اما به‌طورکلی، قیمت اتصالات پلی اتیلن دست ساز و برنچی پایین نیست.

همان‌طور که می‌دانیم در گذشته، تولید اتصالات الکتروفیوژن با کیفیت در سایزهای بالا در داخل ایران امکان‌پذیر نبوده است. به همین جهت، مجبور بودیم برای در اختیار داشتن این اقلام از واردات بهره ببریم.

این مسئله موجب می‌شد که قیمت این اتصالات رابطه مستقیم با نرخ ارز داشته و بالاترین میزان قیمت و البته تغییر را در لیست قیمت اتصالات پلی اتیلن به خود اختصاص دهد.

اما امروزه با توجه به پیشرفت‌هایی که در زمینه تولید این اتصالات در داخل ایران اتفاق افتاده، لیست قیمت آن‌ها کاملاً منطقی شده و فقط کمی بالاتر از لیست قیمت اتصالات تزریقی قرار می‌گیرد.

اگرچه اتصالات پلی اتیلن پیچی در اندازه‌های کوچک و فشارهای کاری پایین تولید می‌شوند اما قیمت آن‌ها خیلی بالاست و در مقایسه با سایر اتصالات پلی اتیلن هم‌سایز خود، در رده بالاتری قرار می‌گیرند. قیمت اتصالات سریع پایین نیست و فقط از اتصالات پیچی ارزان‌تر هستند.

نکته قابل توجه این است که، هر چه میزان سفارش بیشتر باشد، طبیعتاً تخفیف بیشتری را می‌توان منظور کرد. هرچند که قیمت اتصالات کاملاً مشخص است.
در بخش قیمت اتصالات پلی اتیلن از دپارتمان فروش آبرام اتصال می‌توانید قیمت اتصالات را به صورت دقیق و هفتگی دریافت نمایید.
برای دریافت قیمت اتصالات پلی اتیلن، روی دکمه زیر کلیک کنید.

تولیدکنندگان اتصالات پلی اتیلن

همان‌طور که می‌دانیم، سازمان‌های ملی و بین‌المللی استاندارد، برای تولید اتصالات پلی اتیلن، ضوابط و مقررات خاصی را تعیین نموده‌ که تمامی تولیدکننده‌های داخل ایران که در این حوزه فعالیت می‌کنند، موظفند که تک‌تک آن‌ها را با آغوش باز پذیرا باشند.

علاوه‌ بر شرایط تولید استاندارد، موارد دیگری نیز وجود دارد که برای دستیابی به یک محصول باکیفیت، کارخانه‌های تولیدکننده‌ باید آن‌ها را رعایت کنند.

به‌طور‌کلی این قوانین عبارتند از:

  • تهیه مواد اولیه پلی اتیلن با کیفیت و انجام تمامی تست‌های لازم بر روی آن بلافاصله پس از ورود به کارخانه، مطابق استانداردهای ملی و بین‌المللی
  • تأمین لوله های پلی اتیلن مرغوب از تولیدکننده‌های معتبر آن حوزه و انجام مجدد (کارخانه تولیدکننده لوله موظف است که خودش تمامی تست‌ها را انجام دهد) تمامی تست‌های لازم بر روی آن‌ها، بلافاصله پس از ورود به کارخانه
  • سود جستن از حضور اپراتورهای باتجربه، حاذق و آموزش‌دیده در خطوط مختلف تولید
  • کنترل و بازرسی‌های مداوم حین تولید و پس از اتمام آن، توسط واحد کنترل کیفیت برای حصول اطمینان از تولید یک محصول باکیفیت
  • بسته‌بندی و ارسال مناسب محصولات توسط واحد انبار
  • عرضه اتصالات پلی اتیلن با قیمت منصفانه به مشتری
  • خدمات پس از فروش

لوله پلی اتیلن

امروزه لوله پلی اتیلن با استفاده از مواد اولیه پلی اتیلن، به صورت پیوسته، طی فرآیند اكستروژن تولید و در اندازه‌های مورد نیاز برش داده می‌شود.

لوله های پلی اتیلن به دلیل داشتن خصوصیات فیزیکی و مکانیکی خوبي كه از خود نشان می‌دهند، در بسیاری از موارد جایگزین لوله‌های PVC ، فولادی و چدنی می‌شوند.

لوله های پلی اتیلن به دو گروه لوله‌های تک جداره و دوجداره تقسیم می‌شوند.  لوله‌های تک جداره لوله هايی هستند كه برای انتقال سیال‌های تحت‌فشار به‌کار می‌روند و لوله‌های دوجداره به لوله هایی اطلاق می‌شود كه در مصارف انتقال سیالات بدون فشار مثل انتقال فاضلاب و زهکشی آب به‌کار می‌روند.

سؤالات مرتبط

بنا بر گفته سایت Elborweltech.com اتصالات پلی اتیلن اتصالاتی هستند که از مواد اولیه HDPE و LDPE در اشکال و اندازه های مختلف تولید می شوند و دارای عملکردهای متنوعی هستند. آنها قطعات کمکی هستند که به دستگاه اصلی و لوله ها متصل می شوند یا آنها را با ماشین ها و لوله های دیگر متصل می کنند.

برای لوله های پلی اتیلن از اتصالاتی که از مواد اولیه پلی اتیلن PE100 تولید شده، استفاده می گردد. این اتصالات بسته به نوع کاربردشان در خطوط لوله، می تواند یکی از انواع: اتصالات پلی اتیلن جوشی شامل اتصالات تزریقی، دست ساز (مایتری) و اتصالات برنچی، اتصالات الکتروفیوژن، اتصالات پیچی و یا اتصالات سریع باشد.

petronthemoplast.com می‌گوید، لوله های HDPE (پلی اتیلن با چگالی بالا) به طور گسترده برای کاربردهای مختلف مانند تامین آب، توزیع گاز، دفع فاضلاب و غیره استفاده می شود.

ehow.com می‌گوید، اگر نیاز به اتصال یک لوله پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) به یک لوله پلی وینیل کلراید (PVC) دارید، باید از اتصالات انتقالی برای اطمینان از آب بندی ضد نشتی بین دو قطعه لوله پلاستیکی استفاده کنید. انواع مختلف پلاستیک با سرعت های متفاوتی منبسط و منقبض می شوند.

سخن پایانی

ما در این مقاله تلاش کردیم اطلاعات مفیدی راجع به اتصالات پلی اتیلن و انواع آن برای علاقه‌مندان این حوزه ارائه دهیم. امیدواریم این مقاله توانسته باشد پاسخگوی سوألات شما عزیزان در این باره باشد.

لطفاً اگر هرگونه ابهامی در مورد توضیحات ارائه‌شده در مقاله دارید، برای دریافت مطالب تکمیلی ازتیم ما تردید نکنید. بی­‌صبرانه منتظر شنیدن صدای گرم شما از طریق پل ارتباطی 09192200724 هستیم.