دستورالعمل تست پراكنش دوده

هدف دستورالعمل تست پراکنش دوده:

هدف از تدوین این دستورالعمل تعیین روشی جهت ارزیابی درجه پراکنش دوده از طریق اندازه‌گیری ذرات پراکنده‌شده و درجه‌بندی حسابی توزیع اندازه ذره می‌باشد.

دامنه کاربرد تست پراکنش دوده:

این روش هم برای لوله‌ها و اتصالات پلی‌الفینی و هم برای مواد اولیه به شکل دانه (لوله‌ها، اتصالات و آمیزه‌های پلی‌الفینی با میزان دوده کمتر از 3 درصد) کاربرد دارد.

طبق دستورالعمل، مسئولیت انجام تست پراکنش دوده با چه کسی است؟

مسئولیت انجام تست به عهده مسئول آزمایشگاه و زیر نظر مدیر کنترل کیفیت است.

مراجع :

INSO 20059 , ISO 18553

آماده سازی آزمونه ها :

با استفاده از چاقوی جراحی، شش آزمونه از قسمت‌های مختلف نمونه، بریده می‌شود. برای ارزیابی درجه پراکنش رنگدانه وزن هر آزمونه باید (0/2±0/6) میلی‌گرم و برای ارزیابی درجه پراکنش دوده، وزن هر آزمونه باید (0/1± 0/2) میلی‌گرم باشد. شش آزمونه روی یک یا چند لام شیشه‌ای طوری قرار داده می‌شوند که هر آزمونه با فاصله مساوی نسبت به اطراف خود و لبه‌های مجاور لام قرار گیرد و سپس روی آزمونه‌ها با لام دیگر پوشانده شود.

تذکر: دقت شود که برش آزمونه‌ها روی سطح تمیز انجام شود، تا احتمال آلودگی خارجی به حداقل برسد.

شرح آزمون :

1 – ارزیابی درجه پراکنش :

ابتدا لام‌های شیشه‌ای آماده شده، توسط گیره‌های فلزی کنار هم محکم نگاه داشته شوند. لام‌های نگه داشته شده با گیره، درون آون در دمایی بین  150 تا 210 درجه سانتیگراد به مدت 10 دقیقه قرار داده شود، تا وقتی که هر آزمونه فشرده شده و فیلمی با ضخامت (20±60) میکرومتر برای ارزیابی پراکنش رنگدانه و (10±20) میکرومتر برای ارزیابی پراکنش دوده بدست آید.

سپس لام‌ها از آون بیرون آورده شده و پس از خنک‌شدن، گیره‌های فلزی برداشته می‌شوند.

در مرحله بعد ذرات و کلو خه‌ها در هر شش آزمونه، از طریق میکروسکوپ، تحت نور عبوری با بزرگ نمایی 100 بررسی شود. بزرگترین بعد هر ذره و کلوخه‌، اندازه‌گیری و ثبت و از ذرات با اندازه کوچکتر از 5 میکرومتر صرف‌نظر می‌شود. درجه بندی مطابق با گروه های اندازه در جدول شماره 1 انجام می‌شود و جهت اعلام نتیجه، میانگین شش درجه‌بندی محاسبه می‌شود.

جدول1-درجه‌بندی ذرات و کلوخه‌ها

2- بررسی نرخ‌بندی وضعیت ظاهری:

جهت بررسی وضعیت ظاهری، به ترتیب از طریق میکروسکوپ با بزرگ‌نمایی حداقل 70 بررسی و نتایج با عکس‌های میکروسکوپی موجود در استاندارد مرجع مقایسه می‌شود.

نكته: بعضي از توليدكنندگان اتصالات پلي اتيلن، برای‌ انجام تست پراكنش دوده، اهميت زيادی‌ قائل نيستند؛ در حالی‌ كه نتيجه اين تست در تشخيص سطح كيفيت اتصال توليد‌شده بسيار كمك‌كننده است.

برای مطالعه بیشتر دستورالعمل تست درصد دوده را مطالعه کنید.